Chuột máy tính (computer mouse) là một thiết bị ngoại vi quan trọng, được thiết kế để tương tác với giao diện đồ họa trên máy tính. Quá trình hình thành và phát triển của chuột máy tính gắn liền với sự phát triển của công nghệ máy tính. Dưới đây là lịch sử hình thành của chuột máy tính:
1. Ý tưởng và phát minh ban đầu
- Năm 1964: Chuột máy tính đầu tiên được phát minh bởi Douglas Engelbart tại Viện Nghiên cứu Stanford (SRI).
- Thiết bị này được làm từ gỗ, có hai bánh xe vuông góc để xác định chuyển động theo trục X và Y.
- Engelbart gọi thiết bị này là “indicator for a display system”, nhưng sau đó nó được gọi là “chuột” do hình dáng và dây nối trông giống đuôi chuột.
- Năm 1968: Engelbart giới thiệu phát minh này trong một buổi thuyết trình lịch sử gọi là “Mother of All Demos”. Chuột lúc này vẫn chỉ là một ý tưởng thử nghiệm.
2. Cải tiến công nghệ
- Năm 1973: Hệ thống máy tính Xerox Alto là sản phẩm đầu tiên tích hợp chuột như một phần giao diện đồ họa. Tuy nhiên, sản phẩm này không được thương mại hóa rộng rãi.
- Năm 1981: Xerox Star, một hệ thống máy tính thương mại đầu tiên, sử dụng chuột để tương tác với giao diện đồ họa.
- Năm 1983: Công ty Logitech giới thiệu chuột máy tính đầu tiên được sản xuất hàng loạt cho thị trường tiêu dùng.
3. Chuột quang học và sự thay đổi công nghệ
- Năm 1980s: Chuột bi (trackball) trở nên phổ biến, sử dụng quả bi để phát hiện chuyển động.
- Năm 1983: Chuột quang học đầu tiên được phát triển, không cần dùng bi lăn, mà thay vào đó sử dụng cảm biến ánh sáng để theo dõi chuyển động. Tuy nhiên, nó cần một bề mặt đặc biệt.
- Năm 1999: Chuột quang học hiện đại của Microsoft, được trang bị cảm biến LED, có thể hoạt động trên hầu hết các bề mặt thông thường mà không cần tấm lót đặc biệt.
4. Chuột không dây và các công nghệ tiên tiến
- Đầu những năm 2000: Chuột không dây sử dụng sóng radio (RF) hoặc Bluetooth bắt đầu phổ biến, loại bỏ sự bất tiện của dây nối.
- Giai đoạn hiện nay: Chuột máy tính được trang bị công nghệ laser, cảm ứng đa điểm, và tích hợp các tính năng tiên tiến như nút lập trình, cảm biến độ phân giải cao (DPI), hay kết nối thông minh với nhiều thiết bị.
5. Vai trò của chuột máy tính trong kỷ nguyên hiện đại
Chuột máy tính đã trở thành thiết bị không thể thiếu, không chỉ trong công việc văn phòng mà còn trong thiết kế đồ họa, chơi game, và nhiều lĩnh vực khác. Hiện nay, với sự phát triển của công nghệ màn hình cảm ứng và các phương pháp điều khiển bằng cử chỉ, chuột máy tính vẫn giữ vai trò quan trọng, song song với các công nghệ mới.
Sự phát minh và cải tiến liên tục của chuột máy tính đã giúp định hình cách con người tương tác với máy tính và các thiết bị công nghệ trong hơn nửa thế kỷ qua.